Zelfcompassie is voor velen misschien nog een onbekend begrip. Het houdt in dat je met jezelf omgaat zoals je met een goede vriend omgaat. Niet alleen in goede tijden, maar vooral ook in slechte tijden.

We worden waarschijnlijk allemaal wel geraakt als we zien of ervaren dat anderen het moeilijk hebben. Misschien komt ook de wens op om te helpen hun lijden te verlichten.

Dit is compassie of mededogen. Compassie is een aangeboren kwaliteit die we ook al bij kleine kinderen zien. De mate van compassie verschilt van persoon tot persoon.

Bij zelfcompassie richten we ons niet op een ander, maar op onszelf. Dit blijkt voor veel mensen moeilijk te zijn.

Compassie en zelfcompassie

Stel je eens voor dat een goede vriend het moeilijk heeft. Misschien is iets mislukt, heeft hij problemen in een relatie, heeft hij een fout gemaakt in zijn werk. Wat zeg je tegen hem? Hoe is de toon van je stem? Hoe zijn je gezichtsuitdrukking, je gebaren, je houding?

En stel je nu eens voor dat jij het moeilijk hebt. Misschien is iets mislukt, heb je problemen in een relatie, heb je een fout gemaakt in je werk. Wat zeg je tegen jezelf? Hoe is de toon van je stem? Hoe zijn je gezichtsuitdrukking, je gebaren, je houding?

Wat heb je ontdekt? Is er verschil?

Als er weinig zelfcompassie is

Vaak zijn we vriendelijker voor anderen dan voor onszelf. Velen van ons hebben een interne criticus, die ons hard en streng beoordeelt, soms zelfs veroordeelt.

Er zijn ook mensen die alleen maar zorg en aandacht aan anderen geven, zonder stil te staan bij wat zij zelf nodig hebben. Dit kan uiteindelijk leiden tot ‘zorgverlenersmoeheid’ en zelfs uitputting.

Misverstanden

Er bestaan ook misverstanden over zelfcompassie. Veel mensen denken dat zelfcompassie soft is. Iets voor ‘watjes’. Dat je met zelfcompassie egoïstisch bent en alleen maar op jezelf gericht. Dat je zonder harde zelfkritiek niets bereikt. Zelfcompassie wordt ook wel verward met zelfmedelijden: jezelf ‘zielig’ vinden, zwelgen in je problemen.

Onderzoek naar zelfcompassie

Kristin Neff, een Amerikaanse psycholoog en onderzoeker, heeft veel onderzoek gedaan naar zelfcompassie. In deze onderzoeken worden alle misverstanden ontkracht.

Er blijkt een sterke relatie te zijn tussen zelfcompassie en vermindering van stress, angst en depressie. Ook is er een sterk verband tussen zelfcompassie en positieve gemoedstoestanden. Mensen die meer zelfcompassie ontwikkelen blijken meer aandacht en compassie te hebben voor anderen. Zij ervaren meer sociale verbondenheid en levensgeluk.

Wat is nodig voor zelfcompassie

Bij zelfcompassie zijn drie elementen belangrijk.

• Mindfulness. Dit is milde, open aandacht voor al je ervaringen. Alleen als je er aandacht voor hebt kun je openstaan voor jouw pijnlijke en moeilijke gevoelens
• Gedeeld menszijn. Dit houdt in dat je beseft dat ook andere mensen het moeilijk hebben. Dat jij hierin niet alleen bent. Dat geen enkel mens perfect is.
• Vriendelijkheid. Jezelf behandelen zoals je een goede vriend zou behandelen. Dit is het ‘medicijn’ tegen harde kritiek.

Zelfcompassie kun je leren

Als je ontdekt hebt dat je weinig zelfcompassie hebt is er goed nieuws: zelfcompassie kun je door oefening leren. Hiervoor is de zelfcompassietraining ontwikkeld. Deze bied inmiddels al vele jaren aan.  

De zelfcompassietraining is een ervaringsgerichte training, waarin ik een scala aan oefeningen aanreik. Je oefent deze eerst in een kleine groep. De herkenning bij elkaar en het samen oefenen is voor veel mensen ondersteunend. Bij de training horen ook een werkboek en oefeningen voor thuis. Want het dagelijks leven is de echte leerschool.

Hoe meer je oefent, hoe meer zelfcompassie je ontwikkelt. En dan kun je ervaren dat je beste vriend altijd bij je is.

Contact

Ben je benieuwd wat zelfcompassie voor jou kan betekenen?

Ik beantwoord graag jouw vragen. Als je belangstelling hebt voor een zelfcompassietraining ben je welkom voor een kennismakingsgesprek. Neem contact met mij op via het contactformulier op mijn website www.marijkedekoning.nl of per mail: