Op een mooie ochtend loop ik door het bos en dan is er dit bijna magische beeld van bundels zonlicht tussen de bomen door. Ik zie ineens de prachtige kleuren van die plek in het bos, die ik daarvoor niet zag. Even is er ademloze verwondering. Ik merk dat mijn adem inderdaad even stilstaat. En meteen daarop komt de uitspraak van Thich Nhat Hanh in me op, ‘ Aandacht is als zonneschijn’.

Mindfulness, in de zin van open aandacht, kan net zoals zonlicht iets onthullen wat we nog niet eerder gezien hadden. En zoals de zon schijnt zonder onderscheid te maken tussen waar hij wel en niet op schijnt, zo heeft mindfulness de kwaliteit van openheid, een heldere blik.

Mindfulness als levenskunst

Het begrip mindfulness wordt vaak gebruikt voor ontspannen, verminderen van stress.  Beoefening van mindfulness kan inderdaad tot vermindering van stress leiden. Maar mindfulness is veel meer dan dat. Het gaat om een levenshouding of liever, om een levenskunst. Als we mindfulness beoefenen is onze intentie om ons zonder oordeel, met vriendelijke, open aandacht te richten op alles wat zich in ons leven voordoet. Wat is er moeilijker dan dat, als het gaat om onprettige ervaringen, negatieve emoties, tegenslagen? Wij hebben allemaal de neiging om hiervan weg te willen, dit zo snel mogelijk te willen oplossen, het niet te willen accepteren. Dat is heel menselijk, iets wat we met alle andere mensen delen. Dit zijn gewoontepatronen, waarmee we onszelf willen beschermen tegen pijn en ongemak, maar die helaas vaak juist pijn en ongemak doen toenemen.

Mindfulnesstraining

In de mindfulnesstraining nodig ik je uit om deze gewoontepatronen te onderzoeken. Dit is niet altijd gemakkelijk. Daarom vind ik het belangrijk om een sfeer van veiligheid en vriendelijkheid te creëren, waarin alles wat naar boven komt er mag zijn. Ook oordelen die je bij jezelf ontdekt mag je met een nieuwsgierige en vriendelijke houding benaderen en onderzoeken. Geduld is hierbij ook belangrijk. Je mag een ‘langzame leerling’ zijn. En blijf oefenen, ook al merk je niet meteen resultaat.

Mijn ervaring is dat door te blijven oefenen, met geduld en vriendelijkheid, de ‘zon van mindfulness’ steeds vaker gaat schijnen, je de wereld om je heen steeds meer met andere ogen kunt gaan zien en je je vaker gaat verwonderen!

Wil je meer weten over mindfulness en de mindfulnesstraining die ik aanbied?

Lees verder…

Zelfcompassie betekent dat je warm en begripvol bent voor jezelf wanneer je lijdt, wanneer je faalt of je tekort voelt schieten, in plaats van je gevoelens te negeren of jezelf te overladen met zelfkritiek. Mensen met zelfcompassie weten dat onvolmaaktheid, mislukking en ervaren van problemen in het leven onvermijdelijk zijn. Daarom zijn ze vriendelijk en zorgzaam voor zichzelf als ze iets vervelends meemaken, in plaats van boos te worden omdat het leven niet altijd is wat ze hadden gewild. Als je deze realiteit ontkent of er tegen vecht, verhoogt dat stress, frustratie en zelfkritiek. Als je deze realiteit met vriendelijkheid accepteert, ervaar je meer emotionele balans.

Harold, een van de deelnemers aan de zelfcompassietraining schreef aan het eind van de zelfcompassietraining het volgende gedichtje:

‘Het is de plek om me heen die ik ken,
in een plaats waar ik steeds gebleven ben.
Die plaats of plek gaat constant met mij mee,
en stelt me op sommige momenten tevree.

Uren, dagen, maanden en jaren gaan er voorbij,
met mij continue aan mijn zij.
Heb compassie met mijzelf, en met mij als persoon alleen,
Want zonder deze persoon ga je ook samen nergens heen.

Is dit een egoïstisch trek, ik denk het niet.
Het maakt je in die zin zelfverzekerd, zoals ook een ander je graag ziet.’

In dit gedichtje wordt prachtig weergegeven waarom zelfcompassie zo belangrijk is.

Zelfcompassie heeft te maken met de relatie met degene die jou jouw hele leven vergezelt, namelijk jijzelf, waar je ook bent of gaat.

Weinig mensen hebben ‘van huis uit’ geleerd om een vriendschappelijke relatie met zichzelf op te bouwen en, bij moeilijkheden, compassievol naar zichzelf te zijn. Vaak hebben we een innerlijke criticus, die negatief commentaar geeft als iets tegenzit of mislukt en zijn we gewend om deze kritische stem serieus te nemen. We kunnen echter ontdekken, en daar kan de zelfcompassietraining behulpzaam bij zijn, dat we ook een andere, compassievolle stem hebben. Hoe voel je je als je negatieve, harde kritiek krijgt en hoe als je op een vriendelijke, zorgzame manier toegesproken en aangemoedigd wordt? Als het gaat om de dialoog met jezelf heb je keuze! Als je jezelf vriendelijkheid en compassie schenkt ben jij zowel de gever als de ontvanger. Wat houd je tegen om op deze manier vrijgevig te zijn naar jezelf?

Dat zelfcompassie egoïstisch zou zijn is een groot misverstand. Op de bodem van zelfcompassie groeit als het ware vanzelf compassie voor anderen, in het besef van onze gedeelde menselijkheid.: dat we allemaal mens zijn met prachtige kwaliteiten én met onze imperfecties.

Het goede nieuws is dat compassie en zelfcompassie vaardigheden zijn die we kunnen leren. Zoals altijd wanneer we gewoontes willen veranderen, vraagt dat oefening. De zelfcompassietraining is een ‘bijscholing’ in compassievol leren leven met jezelf (en anderen). De beste oefensituatie is ons dagelijks leven.

Hieronder een aantal tips voor het oefenen van zelfcompassie van Kristin Neff, een van de grondleggers van de zelfcompassietraining.

Vijf praktisch zelfcompassie-tips van Kristin Neff 1.     Als je een moeilijk moment hebt, laat je geest dan even met rust en geef jezelf via een fysiek gebaar de zorgzaamheid die je nodig hebt. 2.     Onze gedeelde menselijkheid is zo belangrijk. Vergeet niet dat we allemaal in hetzelfde schuitje zitten en dat gevoelens van isolement die soms opkomen berusten op een misvatting over de aard van de werkelijkheid. 3.     Probeer je steeds bewust te zijn van je innerlijke dialoog. Zou je die dingen ook tegen een vriend(in) zeggen? Of is het nodig je woorden meer liefdevol en zorgzaam te laten klinken? 4.     Onthoud dat het er niet om gaat jezelf de hemel in te prijzen. Het gaat niet om een voortdurende positieve zelfevaluatie, het gaat erom dat we onszelf met zorg bejegenen. 5.     Vergeet niet dat hoe meer je jezelf zorgzaam en liefdevol behandelt, hoe makkelijker je deze zorg ook aan anderen kunt geven.

 

 

Lees verder over de (zelf)compassietraining